ธุรกิจเพื่อสังคม ทำแล้วได้กำไรจริงไหม? #บริหารธุรกิจ

ธุรกิจเพื่อสังคม (Social Enterprise: SE) คืออะไร

            คือโมเดลธุรกิจที่มีเป้าหมายในการแก้ไขปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อมไปพร้อมๆ กับการสร้างผลกำไร เพื่อให้ธุรกิจสามารถดำเนินไปได้อย่างยั่งยืน และเปลี่ยนแปลงแก้ปัญหาสังคมอย่างเป็นรูปธรรม

กล่าวให้เห็นภาพคือ จากเดิมที่ต้องพึ่งพาเงินบริจาคหรือเงินทุนซึ่งอาจมีความไม่แน่นอน กลุ่มคนผู้มุ่งหวังเปลี่ยนแปลงสังคมจึงหามาปรับเปลี่ยนองค์กรหรือแนวทางการดำเนินงานของตนเองให้มีลักษณะเป็น ‘กิจการ’ ที่สามารถสร้างเงินทุนภายในให้แก่ตนเองอย่างยั่งยืนและสามารถช่วยเหลือสังคมต่ออย่างต่อเนื่องและเกิดผล

อะไรคือเป้าหมายหลักของธุรกิจเพื่อสังคม

            เมื่ออยู่ในรูปของธุรกิจ กำไรจึงถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับธุรกิจเพื่อสังคม หากไม่มีกำไรเข้ามา กิจการก็ไม่อาจอยู่รอด เมื่อมองในแง่นี้ กำไรจึงดูเหมือนมีความสำคัญสูงสุด เป็นเป้าหมายหลัก แต่ในโมเดลการทำธุรกิจเพื่อสังคมนั้น หัวใจหลักหรือเป้าหมายสูงสุดของธุรกิจเพื่อสังคมยังคงอยู่ที่เป้าหมายการแก้ไขปัญหาสังคมที่ธุรกิจกำหนดอยู่ดี

ธุรกิจเพื่อสังคมมีลักษณะอย่างไร

1. ดำเนินการในรูปแบบธุรกิจ มีรายได้จากการขาย การผลิตสินค้า หรือการให้บริการคิดเป็นสัดส่วนสำคัญ (ควรที่จะมากกว่าส่วนที่ได้รับจากการบริจาค ระดมทุน หรือการรับทุนสนับสนุน) เพื่อสะท้อนถึงโอกาสในการเกิดความยั่งยืนทางการเงินของกิจการ

2. ผลกำไรส่วนใหญ่จากการดำเนินงานถูกนำไปขยายเพื่อการบรรลุวัตถุประสงค์ที่ได้กำหนดไว้  หรือคืนผลประโยชน์นั้นให้แก่สังคม และชุมชน โดยการมีสัดส่วนที่มากกกว่าที่นำมาปันผลให้กับผู้ถือหุ้น ยกเว้นในกรณีผู้ถือหุ้นส่วนใหญ่เป็นกลุ่มเป้าหมายของวัตถุประสงค์ของกิจการ

3. มีการกำหนดวัตถุประสงค์ชัดเจนตั้งแต่เริ่มต้น และมีกระบวนการผลิต และการดำเนินกิจการที่ไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาวะ สังคม และสิ่งแวดล้อมในระยะยาว

            ธุรกิจเพื่อสังคมคือธุรกิจที่จัดตั้งขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยสามารถสร้างรายได้ให้กับธุรกิจในระดับที่สามารถดำเนินกิจการต่อไปได้ด้วยตนเอง ทำให้มีความยั่งยืนในการแก้ไขประเด็นปัญหาเหล่านั้นนั่นเอง